dinsdag 12 maart Kunstgeschiedenis/lezing: Twaalfde-eeuwse kerken in Aquitaine (LEZING GAAT DOOR)
De twaalfde eeuw staat sinds de jaren zestig bekend als een warmte optimum: uit ijskern onderzoek blijkt dat dit een warme periode betrof, waarin landbouw en veeteelt mogelijk was op Groenland en wijnbouw in het westen van Noorwegen. Voor Frankrijk betekende dit een snelle bevolkingsgroei en razendsnelle ontginningen. In deze periode tot aan het begin van de dertiende eeuw maakte de wildernis, die nog het grootste deel van Frankrijk besloeg, voor landbouw. Aan het eind van die periode was er zelfs nog minder natuur over dan heden het geval is. Er ontstonden duizenden nieuwe dorpen die allemaal ook een eigen kerk kregen, niet eens altijd zo klein. Nergens is die explosieve groei aan kerkgebouwen nog zo goed waar te nemen als in het vroegere Aquitaine (zuidwest Frankrijk) dat in die tijd ook wel Guyenne heette: volgens de beschikbare databases bevinden zich er in departementen als Gironde, Charente, en Charente-Maritime honderden. Bij een bezoek van dorp tot dorp blijkt dat nog geen van de bestaande databases maar bij benadering volledig is. De bouwkunst vertoont constructief gezien conservatieve trekken: tongewelven bepalen het beeld. Wel vonden er experimenten plaats met het gebruik van koepels, maar kruisribgewelven waren hier niet of nauwelijks te vinden. De hele eeuw door bleven dezelfde rijke versieringen in zwang, waarvan vele onderdeel gingen vormen van wat wij als gotiek beschouwen. Daar is wel iets vreemds mee aan de hand: de figuratieve onderdelen vertonen monsters, gedrochten, geweld, acrobaten, dieren, ridders, fabels en zelfs olifanten, dat alles een lust voor het oog, maar slechts in enkele kerken valt ook iets christelijks te onderscheiden. In de meeste kerken zelfs helemaal niets. Desalniettemin verspreidde deze manier van bouwen en versieren zich over Spanje en over vrijwel geheel Frankrijk. Wat heeft deze tot de verbeelding sprekende kunst te betekenen?
Na afloop ontvangen deelnemers een digitaal fotoverslag.
dinsdag 12 maart 2024
tijd 19.30 - 21.30 uur
locatie Casa Casla Weerwaterplein 3, 1324 EE Almere
docent Prof. Gerrit Vermeer
